Na oge okpomọkụ n'oge okike na-enye ọtụtụ nke ọhụrụ akwụkwọ nri na mkpụrụ osisi. Nri, mfri eke na onyinye ndị dị otú ahụ na-atọ ụtọ na-ahụ ụmụ na ndị okenye n'anya maka uto ha na-agaghị echefu echefu ma baara ahụ ahụ uru. Kedu ihe vitamin dị mma - eke ma ọ bụ ihe mgbakwunye, gịnị bụ uru nke vitamin - ka anyị gbalịa ịchọpụta.
Vitamin - gini ka ọ bụ?
Zaa ajụjụ maka ma mmadụ chọrọ vitamin, dị nnọọ mfe, ịmara otú e si sụgharịa okwu ahụ n'onwe ya. Okwu Latin "vita" pụtara ndụ. Vitamin bụ otu ìgwè ogige ndị dị ala dị ala nke usoro dị mfe na ụdị ọdịdị dị iche. Site na ihe okike - nke a bụ otu ihe ndị dị na organic, nke a na-ejikọta ya na mkpa ha maka akụkụ ahụ nke heterotrophic, dịka akụkụ dị mkpa nke nri.
Vitamin na ọrụ ha na ahụ mmadụ
Ndị niile maara ihe vitamin ndị dị, ghọta - ọ gaghị ekwe omume ịkwalite ọrụ ha maka ahụ mmadụ. Ndị ọkachamara na-akpọ ọrụ ndị dị otú ahụ nke vitamin:
- Retinol (vitamin A) - na - ewebata na-ahụ anya na-acha odo odo na anya nke anya, nwere ike imetụta ọnọdụ nke akpụkpọ, mucous membranes, na-echebe ha. Tụkwasị na nke a, vitamin a na-akwado nkwado usoro ahụ, na-eguzogide na-ebute ọrịa.
- Mkpụrụ aṅụ (vitamin B1) - dị ezigbo mkpa na usoro nke metabolism nke carbohydrates na ịrụ ọrụ nke usoro digestive na usoro nchebe nke etiti.
- Riboflavin (vitamin B2) - dị ezigbo mkpa na protein, carbohydrate na abụba metabolism, yana usoro mmegharị ahụ, na-eme ka mmepụta ike na ahụ.
- Vitamin B3 - meziwanye metabolism, mee ka ọbara gbasaa, mee ka ọrụ eriri afọ.
- Pyridoxine (vitamin B6) - etinye aka na protein na amino acids ọ bụla, abụba metabolism, hematopoiesis.
- Pantothenic acid (vitamin B5) - dị mkpa n'iwepụta ọgwụ nje, na-akwalite absorption nke ndị ọzọ dị mkpa vitamin, na-akpali mmepụta nke hormones adrenal.
- Vitamin B9 - na - akwalite njikọ ọbara mkpụrụ ndụ uhie ma na - etinye aka na ọrụ nke hematopoiesis.
- Vitamin B12 - na-akwalite njikọ nke protein, na-achịkwa usoro nchịkọta nri, na-achịkwa ọrụ nke usoro nchebe nke etiti ahụ, na-eme ka mmepe na mmepe nke ahụ dị mma.
- Niacin (vitamin PP) - na - ewebata na metabolism nke abụba, protein, amino acids, purines. Ke adianade do, vitamin a dị mkpa maka ahụ mmadụ na-achịkwa usoro nrụghachị. A chọrọ Niacin maka usoro digestive. Site na ya, ị nwere ike ịnọgide na-ahụ ahụ ike, belata ihe mgbu ma n'otu oge ahụ ịkwalite njem nke nkwonkwo, dị irè n'ịgwọ ọrịa na uche.
- Vitamin C - na - eme ka mgbochi dị ike, na - eme ka ndị na - eguzogide ọrịa, na - emezi usoro metabolic, ọgwụgwọ ọnyá na ọnya, na - akwalite mmepụta nke collagen.
- Vitamin D - na - akwalite mmezi dị mma n'ahụ vitamin A, na - achịkwa nhazi mmiri na potassium.
- Vitamin E - na - eme ka arụ ọrụ nke gonads, na - ewusi arịa ọbara, na - egbochi ịka nká na nhazi nke mgbatị na - enweghị ihe ọ bụla, na - emepụta mmepụta nke collagen, dị mkpa maka ahụ ike nke eriri afọ na arịa
- Vitamin K - dị oke mkpa maka ịkpụ ọbara.
Ọ dị m mkpa ịṅụ vitamin?
Tupu ojiji nke ọgwụ vitamin ahụ dọkịta kwuru, anyị na-enwekarị mmasị na ihe kpatara vitamin dị mkpa . Azịza ya doro anya - na-enweghị ha, ọ gaghị ekwe omume iche n'echiche usoro ndụ nke ndụ. Ọ bụrụ na ha ezughị oke ma ọ bụ na ha anọghị kpamkpam, metabolism nwere ike ịda mbà na ọbụna n'ọnọdụ ụfọdụ avitaminosis na-amalite. Enwere ike ịhụ ihe ịrịba ama mbụ nke ọnọdụ a, na ogologo oge, ike ọgwụgwụ, mgbakasị, na njọ nke anụ ahụ.
Ugbu a, e nwere ihe dịka iri abụọ metụtara ọgwụ vitamin. Ha niile ga-abanye n'ime ahụ kwa ụbọchị na ọnụ ọgụgụ ụfọdụ. Otu n'ime njirimara nke vitamin bụ na ha anaghị etinye aka n'ime ahụ ma choro ka ha nwee ike ịmaliteghachi. Tụkwasị na nke ahụ, ọ dị mkpa icheta na ọ bụrụ na ụfọdụ ihe nwere ike ime ka ihe ndị ọzọ dị ike, ya bụ, ndị nwere ike imegbu.
Mkpa vitamin mkpa na-adabere na afọ onye ahụ. Akara vitamin dị ezigbo mkpa maka ụmụ ruo otu afọ na okenye, n'ihi na n'oge a enwere ọganihu n'uche na uto. Enweghị ihe ndị dị mkpa maka ahụ nwere ike itinye aka na ọdịiche dị iche n'ọdịnihu. N'ihi na ihe ụmụaka na-eto eto anaghị aba ọgaranya dị ka okenye, ndị dọkịta na-enye ụmụaka ndụmọdụ ka ha na-aṅụkwa vitamin ọzọ.
Nhazi nke vitamin
Vitamin bụ soluble na mmiri-soluble na sistemụ chemical na physicochemical Njirimara. Nke mbụ na-enye ọrụ ọrụ nke ahụ ruo ogologo oge. Ụbọchị maka ndụ nkịtị chọrọ obere dose. Otú ọ dị, ọ bụrụ na enweghị ya, enwere ike ịmalite ịmalite ịmịkọrọ ọrịa, nke ga-eduga na njedebe nke ọrịa, ọrịa dị iche iche, uru dị arọ, na ịka nká nke ahụ. Ọ bụ ezie na njirimara nke vitamin dị ịrịba ama, ịṅụbiga mmanya ókè nke ha nwere ike ịdị ize ndụ na ahụ ike ọbụna karịa ụkọ ha.
A na-akpọkarị mmiri vitamin ndị ahụ niile nwere ike ịkụ na mmiri wee banye n'ọbara site na nri ahụ. Ha anaghị enwe ike ibubata na akpụkpọ anụ ma na-esi ngwa ngwa pụọ. N'ihi ihe ndị dị otú ahụ, ọ ga-ekwe omume iji gbochie ahụfe ahụ ha, ma enwerekwa oge na-adịghị mma, nke dị mkpa icheta - a na-emezigharị oge ha na-adịgide adịgide.
Mmiri vitamin soluble
Na ajụjụ a, ihe vitamin ndị dị mkpa maka mmadụ, ị nwere ike ịzaghachighị - abụba-soluble. N'etiti vitamin ndị nwere ike abụba:
- retinol (vitamin A);
- cholecalciferol (vitamin D);
- tocopherol (vitamin E);
- phylloquinone (vitamin K).
Mmiri vitamin soluble mmiri
Ụdị vitamin ndị a kwesịrị itinye na nri kwa ụbọchị nke okenye na nwatakịrị. N'etiti ha:
- thiamine (vitamin B1);
- riboflavin (vitamin B2);
- vitamin eyi;
- vitamin B5;
- pyridoxine (vitamin B6);
- biotin (vitamin H);
- vitamin B9 ( folic acid );
- cobalamin (vitamin B12);
- vitamin C (ascorbic acid);
- vitamin P (bioflavonoids).
Ngwurugwu ndi ozo
Mmiri vitamin bụ vitamin kachasị mma, n'ihi na onye ọ bụla nwere ike inweta ha site n'ịnọgide na anyanwụ ma na-eri nri na akwụkwọ nri mma. A maara na ịmepụta ihe ndị na-emepụtaghị ihe na-egosi mmetụta ndị dị na ya ma si otú ahụ enweghị ihe ọ bụla, nke pụtara na ụmụaka na ndị agadi nwere ike iji ya.
Nri vitamin
Enwere ihe omuma na ihe odide nke ihe odide. Onye mbu nwere ike inweta nri na ìhè anyanwụ, a na-akpọkwa ndị sịntetị ndị niile na-emepụta ọgwụ. A na-akpọ ha ndị na-ere ọgwụ na-ere ọgwụ ma na-ere ha na ụlọ ọgwụ. Na nke mbụ oge vitamin synthetic nke mepụtara na mmalite narị afọ nke iri abụọ. Ọ bụ vitamin B1. Mgbe obere oge gasịrị, e mepụtara vitamin ndị ọzọ niile. Na mbido, a na-atụ aro ụdị vitamin ndị ahụ na ụfọdụ ndị bi na ọnọdụ pụrụ iche, ebe enwere nsogbu nke enweghị vitamin.
Mmekọrịta nke vitamin
Iji ghara imerụ ahụ ahụ, ma iji mee ka ọ baara ya uru, ọ dị mkpa ịghọta ihe kwesịrị ịbụ vitamin kasị mma. Ya mere, retinol (vitamin A), B vitamin na tocopherol nwere ike inwe mmetụta bara uru ma ọ bụrụ na ejiri vitamin F. mee ihe. Ọdịmma utịp nke vitamin A oriri ka enwekwukwuru ma ọ bụrụ na ejikọta ya na vitamin E.
Enweghi oke nke vitamin na ahu
Ọrụ nke vitamin maka akụkụ ahụ nke mmadụ ọ bụla bụ ihe a na-apụghị ịgbagha agbagha. Site na ụkọ vitamin, a na-ahụ ihe mgbaàmà ndị a:
- akpọrọ ntutu na akpụkpọ anụ;
- seborrhea;
- ọnye libido;
- ehighi ura;
- ọrịa catarrhal ngwa ngwa;
- ọnwụ ntutu;
- akpụkpọ anụ;
- agwọ ọrịa na-adịghị mma;
- ọnyá ahụ;
- mgbasasị;
- ọnọdụ ịda mbà n'obi;
- goms ọbara;
- enweghị agụụ;
- ihe mgbu na ahụ ike.
Kedu ihe dị oke egwu nke vitamin?
Ndị dọkịta na-ekwu ihe vitamin ndị dị, ha na-atụ aro icheta ihe na-eme site n'ụdị vitamin. Ya mere, oke ojiji nwere ike iduga hypervitaminosis, nke na-egosipụta onwe ya na ụdị na-adịghị ala ala. Mgbaàmà mbụ yiri nsị na ọ nwere ike ịpụta site na iji vitamin n'elu onyinye ego. N'ihe banyere n'ụdị na-adịghị ala ala, ebe a abụghị ụdị okwu ahụ.
Mgbe vitamin A na-ekpuchibiga ókè nwere ike ime nnukwu mmeghachi omume nke ahụ: rashes na akpụkpọ ahụ, ntutu isi, itching na nausea. N'ihu hypervitaminosis, enwere ọganihu cholesterol n'ọbara, mmebi nke arụ ọrụ akụrụ na usoro pochepolovoy dum. Ịdị ukwuu dị otú ahụ nwere ike iji oge vitamin ma ọ bụ n'ihi na ị na-eji ihe oriri na-emepụta ihe na vitamin.
Vitamin na nri
Nri maka aru mmadu bu isi iyi nke nri. E kwesịrị ilebara anya ma enwere vitamin na nri. Ekele maka ha, ọ bụghị nanị na ị nwere ike ịnọgide na-enwe ahụike, ma na-anọkwa n'ọnọdụ zuru oke. A na-emetụta ịta nri nke nri:
- Ụdị ngwaahịa . Na nri ọhụrụ na mkpụrụ osisi bara uru ọtụtụ.
- Ụzọ na ndụ . Ọ bụrụ na ị na-echekwa nri n'ime friji ahụ, mgbe ụbọchị 3 gasịrị, ihe ruru pasent 30 nke ihe ndị bara uru ga-efu, na ọnụ ụlọ okpomọkụ na ọbụna karịa - ruo 50%.
- Usoro nhazi . Site na ọgwụgwọ ogologo oge, a na-ebibi ọtụtụ ihe bara uru. N'ihi nke a, nhọrọ kacha mma bụ ikuku.
Mara ihe vitamin ndị na-ezughị. Ọ ka dị mkpa ịghọta ihe mere ha ji dị mkpa na ebe a na-edebe ha. N'ime ihe oriri kachasị mkpa maka ahụike mmadụ: