Ajụjụ banyere ihe homonụ bụ, nwere ike ịbịa n'ihu mmadụ naanị mgbe enweghị ma ọ bụ enweghị ihe ndị a na-arụsi ọrụ ike ga-ebute ezigbo ahụike. Tupu nke ahụ, mmadụ ole na ole na-eche banyere ogige ndị a, na-anọ n'anụ ahụ dị oke ọnụ, ma na-arụ ọrụ dị oke mkpa.
Kedu ihe bụ homonụ na ebee ka ha si malite?
Iji ghọta ihe homonụ dị n'ime mmadụ, ọ dị mkpa ka ị mara nkọwa ha na nhazi ha. Ndị a bụ ogige na-arụ ọrụ nke ọma na-emepụta na obere ego, ma nke a bụ maka ihe a chọrọ. Ihe ndị ahụ adịghị adịte aka, usoro nhụjuanya na ebe ndị ọzọ nọ n'ọrụ na-achịkwa ha, nke, ọ bụrụ na ọ dị mkpa, na-akpali ma ọ bụ belata mmepụta ha.
Ọnụ ọgụgụ dị ukwuu nke homonụ na-emepụta na akụkụ pụrụ iche - oghere ndị dị n'ime ya ma ọ bụ nke na-agwakọta ya. Tinyere ihe a nile bu usoro di n'otu. Na mgbakwunye, a na-emepụta homonụ site na imeju, akụrụ, placenta, GIT, mkpụrụ ndụ abụba. Hormonal glands:
- ụrọ na-eme ka ọkpụkpụ gị, parathyroid glands , grenesine gland, pituitary gland, epiphysis, hypothalamus, thymus (thymus gland) - ntinye aka n'ime;
- pancreas , gonads (testes, ovaries) - agwakọta secretion.
Kedu ihe bụ hormones - ụdị ihe ndị mejupụtara ụrọ:
- ihe mgbapụta nke amino acid (adrenaline, norepinephrine);
- ihe ndi ozo nke polyunsaturated fatty acids (prostaglandins);
- peptides ( insulin , hormone growth);
- steroid (cortisol).
Kedu ihe bụ hormones, olee otú ha si arụ ọrụ?
A na-emezi nlezigharị iji chekwaa usoro ahụ - a pụrụ iji ya tụnyere igodo ndị na-ebugharị site na usoro mgbasa ozi ma "mepee ọnụ ụzọ" - rụọ ọrụ. Ọrụ a na-arụ ọrụ na nke a ma ọ bụ n'ụzọ ahụ dabere na "icheiche" na ọnụ ọgụgụ nke ihe. Enweghị ihe kpatara ya na okwu Grik bụ "hormone" ka a sụgharịrị dịka "ịme" ma ọ bụ "na-enwe obi ụtọ".
Kedu ihe kpatara mmụm:
- inye nhazi ahu;
- ike ma ọ bụ igbochi ọrụ ọ bụla - dịka ọmụmaatụ, igbochi, uto nke uru na ọkpụkpụ;
- nchịkwa na nhazi usoro - dịka ọmụmaatụ, metabolism, ịka nká, oge ime na ịmụ nwa;
- emetụta mmetụta uche;
- nkwadebe nke ahụ maka ọnọdụ ndị pụrụ iche - afọ ntoju, ime ime;
- iwu nke agụụ mmekọahụ, agụụ;
- mkpali ma ọ bụ ibelata ọnwụ ọnwụ.
Ọganihu nke homonụ na-emetụta mmetụta dịgasị iche iche nke mpụga na ihe dị n'ime:
- ọnọdụ uche;
- ahụ ike;
- ụbụrụ na-emepụta hormone;
- ọnya nke usoro nchebe nke etiti;
- oke ibu ma obu enweghi ibu;
- ọnọdụ obibi;
- ọnọdụ ihu igwe;
- nrụgide;
- afọ;
- àgwà ọjọọ - ịṅụ sịga, ịṅụ mmanya na-aba n'anya, ọgwụ ọjọọ;
- ndi nwanyi - kwa ugbua kwa, ime ime, menopause, oge ezumike.
Hormones nke ugwu adrenal
Ọdịdị ndị na-adrenal bụ uzo nke dị n'elu akụrụ. Ụbụrụ ụbụrụ, nke dị n'ime gland, na-emepụta hormones siri ike - adrenaline na norepinephrine. Ọrụ ha bụ ime ka ọnụọgụgụ ọnụọgụgụ, mụbaa ọbara mgbali elu, na-amụbawanye na mgbochi. Ihe na-emepụta ihe dị iche iche na-emepụta ọtụtụ ihe dị iche iche nke ihe ndị nwere ọtụtụ ebe:
- mineralocorticoids - naanị ihe nzuzo nke otu a na-abanye usoro mgbasa ozi - aldosterone - na-achịkwa nnu mmiri-nnu;
- glucocorticoids - edozi usoro nke metabolic, ụfe ha na-ebute oke ibu, mmepe nke ọrịa shuga, ọnya afọ;
- etrogens na estrogens - maka ịkwa nká, nkwadebe maka ime na ịmụ nwa na nwanyi, ịkpụ spermatozoa n'ime ụmụ nwoke.
Hormones Pituitary
Mkpụrụ gọọmenti dị na ya bụ obere gland, na-echetaghachi agwa. Gịnị bụ hormones pituitary bụ ihe ndị na-arụ ọrụ nke na-emepụta site na azụ ma ọ bụ nke na-ahụ maka ụbụrụ nke ụbụrụ, na-ahụ maka ọtụtụ ọrụ dị mkpa nke ahụ site n'ịchịkwa ọrụ nke ọtụtụ ebe ndị ọzọ endocrine. Obere nke lobe nke pituitary gland secrete oxytocin, nke bu maka imegide nke akpanwa n'oge ọrụ, mmepụta mmiri ara, na vasopressin, ịchịkwa diuresis.
Mkpụrụ pituitary (ụbụrụ lobe) nke somatotropin na-emetụta uto nke ọkpụkpụ, akwara na akụkụ. Melanostimulating hormone - ọrụ maka akpụkpọ anụ, metabolism, lactation. Tụkwasị na nke ahụ, ihe ndị na-eme ka ọ bụrụ ihe ndị ọzọ bụ:
- mkpali nke adrenal, thyroid na mmekọahụ glands;
- nhazi mmiri;
- nyocha nke anụ ahụ na-adọta na ebe ọ dị.
Hormones nke hypothalamus
Hypothalamus bụ etiti nke usoro endocrine dị na isi ụbụrụ. Hormones nke hypothalamus nwere mmetụta dị irè na pituitary: statins belata ọrụ, ohere - ike. N'ihi ya, ndị a na nzuzo na-emetụta thyroid gland, na adrenal glands, na mmekọahụ glands. Ke adianade do, hypothalamus na-amịpụta hormones oxytocin na vasopressin. Ihe ụfọdụ hormones nke hypothalamus adịghị edo anya.
Hormones nke pancreas
Pancreas bụ ihe na-emepụta ihe na-emepụta ihe, bụ nke dị n'ime oghere retroperitoneal. Na mgbakwunye na nzuzo, pancreas na-ezobe enzyme digestive, nke dị mkpa maka nkwụsị nri n'ime afo. Ihe ommoni kachasị nke pancreas:
- insulin - na - achịkwa ọkwa glucose, na - achịkwa usoro nkewa na nkesa n'etiti anụ ahụ na akụkụ ahụ, enweghi hormoni nwere ike ibute ọrịa shuga;
- c-peptide - na - ewebata na carbohydrate metabolism, ma ọ bụrụ na hormone ahụ erughị, ọrịa shuga nwere ike ịzụlite;
- glucagon - nkwụsị lipids, na-akwalite mmụba na glucose na ọbara, normalizes cholesterol, na-akpali imeju onye na-agwọ onwe ya, mmụba ọbara ọbara hepatic;
- somatostatin - na - egbochi mmepụta nke ụfọdụ homonụ, dịka ọmụmaatụ, insulin, somatotropin, na - egbochi nhazi nke enzymes digestive.
Ọ bụ hormones na-asọ oyi
Thyroid (aha mba - thyroid) ígwè - otu akụkụ nke na-ekere òkè na usoro na nhazi nke usoro na-apụta n'ime akụkụ mmadụ niile. A na-akpọ ya "violin kachasị" na ihe nkiri nke ọdịdị dị iche iche nke ahụ. Mgbe a jụrụ gị ihe hormonụ dị na thyroid, i nwere ike ịza otu okwu - nke a bụ ndụ, na-enweghị ha ọrụ nke ahụ adịghị ekwe omume.
Ndị dọkịta bi na narị afọ ole na ole gara aga, ndị dọkịta bi na narị afọ ole na ole gara aga, na-achọpụta na ụda nke iodine na-adabere na ya. Tụkwasị na nke ahụ, nha na ahụike nke ahụ na-adabere n'ụzọ dị ukwuu na nká, mmekọahụ, ọnọdụ igwe, ebe obibi, ihe oriri, ọnụnọ ma ọ bụ enweghị àgwà ọjọọ, ndabere redio, na ịṅụ ọgwụ ụfọdụ.
Mmiri homoni nke thyroid gland bụ triiodothyronine (nwere mkpụrụ ndụ 3 iodine) na tetraiodothyronine ma ọ bụ thyroxine (nwere mkpụrụedemede iodine 4), dị ka T3 na T4. N'ime ahụ, T4 ka a gbanwere T3, nke bụ ihe kachasị mkpa maka usoro mgbochi. N'ihe oriri na-edozi na iodine, aha nke hormones na-akwụsị. Tụkwasị na nke ahụ, ọ dịkwa mkpa ka e nwee iodine maka ịmepụta ihe ndị ọzọ dị mkpa - dopamine, adrenaline. Mmepụta nke hormones thyroid na-achịkwa hypothalamus na pituitary gland, yana ụbụrụ.
Mmetụta nke hormones nke thyroid gland:
- na-amụba mmepụta ọkụ nke ahụ;
- mmalite nke njikọ nke mkpụrụ ndụ protein iji wuo sel ọhụrụ;
- nchịkwa nke uto anụ ahụ, ọganihu na mmepe nke usoro ahụ na ụbụrụ;
- mmelite nke usoro metabolic, mmụba nke glucose n'ogologo ya site na amino acids na abụba;
- eme ka abụba na-ere ọkụ site na sediment;
- nhazi nke ọbara - erythrocytes.
Na hormones parathyroid
Ụbụrụ parathyroid bụ nke dị n'azụ thyroid, ọ na - enwekwa ụdị akụkụ abụọ - nke 2 ruo 6. Hụmoni parathyroid bụ maka maka metabolism (parathyroid hormone) na ịta ọbara ọbara calcium (parathyroid hormone). Ụrọ parathyroid nwere ndị na-anabata ihe, na ọnụ ọgụgụ dị na calcium na-akpali ịtọhapụ nke parathyroid hormone, ọ na - emekwa ka mmịnye nke mmewere n'ime ọbara ahụ ma mee ka usoro nkwụsị ya dị ngwa ngwa ngwa.
Hormones nke gonads
Nwoke na nwanyị na-eme ka ụmụ homonụ na-achọpụta ebe niile metụtara ọmụmụ: afọ ndụ, mmepụta nke spermatozoa na àkwá, afọ ime, lactation na ihe ndị ọzọ. Enrogens na androgens na-emepụta site na otu usoro ọgwụ, ma na-agbanwe dị ukwuu na arụmọrụ. Kedu ihe bụ hormones na ụmụ nwanyị na ọrụ ha na-akpụ nke ahụ nwanyi:
- N'okpuru nduzi nke hormones piteitary n'oge ọ bụ nwata, ụmụ agbọghọ amalite ịzụlite estrogen na progesterone.
- Ụmụ homoni nwanyi na - eme ka mmepe nke mmekọahụ na mmalite nke nsọ nsọ, dozie nwanyị ahụ maka afọ ime na ịmụ nwa.
Kedu ihe bụ hormones nwoke na ọrụ ha n'anụ ahụ:
- N'okpuru mmetụta nke nrụrụ ahụ na-eme mgbe ọ bụ nwata, ụmụ nwoke na-amalite ịzụlite homonụ nwoke, bụ isi nke bụ testosterone.
- Ụmụ hormones na - eme ka mmepe nke ụmụ nwoke - mmepe nke ahụ dịka ụdị nwoke, ịkwado olu, mmepe nke akụkụ ahụ, ibu nke ntutu na ihu na ahụ, mmepụta nke spermatozoa.
Kedu otu esi chọpụta ọkwa homonụ?
Iji chọpụta ogo nke secretion, ịkwesịrị ịkpọtụrụ onye ọkà mmụta nchịkwa nke nwere ike ịchọpụta adịghị ike ya ma ọ bụ ịba ụba ma kwenye ọgwụgwọ zuru ezu. Ụzọ kachasị mma na nke dị oké ọnụ ahịa iji chọpụta ọnọdụ gị bụ hormonal bụ ịnwale ule ọbara maka homonụ. Maka nsonaazụ dị mma, ọ dị mkpa ịgbaso ntuziaka dọkịta tupu ule - a na - ewere ụfọdụ fences nke samples n'ụtụtụ na - emeghị ihe, ndị ọzọ - n'ime awa 24.
Kedu ihe ọdịda hormonal?
Oge a ga-agwa onye na-ahụ maka njedebe na njedebe nwere ike ịnwe ọdịda hormonal bụ mmejọ na ọrụ nke usoro endocrine niile. Mmetụta ọjọọ na-akpata ma ụba ma ọtụtụ hormones. Ihe mere na nke a bụ ọtụtụ ihe, ebe ọ bụ na usoro ziri ezi nke usoro endocrine bụ nsonaazụ kachasị dị mgbagwoju anya nke usoro nhụjuanya bụ isi na endocrine glands.
Mgbaàmà nke ọdịda hormonal nwere ike ịbụ:
- ihe magburu onwe ya;
- mgbanwe nke agụụ na iri nri;
- infertility, ọdịda okirikiri n'ime ụmụ nwanyị;
- adịghị ike n'ozuzu, ike ọgwụgwụ siri ike;
- enwe mmetụta uche;
- na-agbanye na ebe nchekwa;
- nkwonkwo, isi ọwụwa, nrụgide jumps;
- enweghi mgbanwe nke ọnọdụ uche, ime ihe ike, iwe;
- eto eto ntutu;
- ọrịa na-arụ ọrụ nke tract digestive;
- njọ nke akpụkpọ na ntutu - ọdịdị nke otutu, dandruff.