- Adreesị: Orange Walk, Belize;
- Achọpụtara: na 1973.
Quayo bụ obodo Mayan oge ochie n'ógbè Orange Walk na ugwu Belize . Otu n'ime ebe ndị kasị ochie na Mayan nọ n'ụwa: ma eleghị anya, e bi na ya kemgbe 2000 BC. e. (dịka nyocha ọhụrụ - kemgbe 1200 BC). Mbibi nke obodo Quayo nwere mmasị n'ebe onye ọ bụla nwere mmasị na omenala India oge ochie. Ebe mbụ a na-eli ozu na Belize nọ na Quayo. N'oge a na-egwu ihe, a chọtara ọtụtụ ite na ihe ịchọ mma, nke a na-egosipụta ugbu a na ihe ngosi nka.
Akụkọ banyere Quayo
Achọpụtara ihe ndị fọdụrụ na ndị Mayan na 1973 site n'aka onye Britain bụ ọkà mmụta ihe ochie bụ Norman Hammond nke dị na ebe nchekwa obodo ahụ. Onye o bula amaghi aha obodo ahu, ya mere, ha nwetara aha ha dika aha ugbo di nso nke ezinulo Quayo. Nnyocha nke ihe omimi (gụnyere foduru nke anụmanụ na osisi) kpughere ụfọdụ ihe ndị dị ndụ nke ndị India. Ha na-eji ọka na okpukpu nri maka ihe oriri, ihe a pịrị apị site na ọkpụkpụ anụmanụ, nkume na-egbuke egbuke na akpịrị mmiri. Ugbua n'oge di na Quayo enwere ihe ndi ozo, nkewa n'etiti ndi di nma na ndi ogbenye, ka ihe atu, na uzo nke umu ha, ndi nyocha achoputa nkume di oke. A na-achọtakwa nkume pel dị n'ógbè ahụ, dị kilomita 400 site na Quayo, bụ nke gosipụtara na e nwere njikọ azụmahịa na ndị ọzọ India.
Mbibi nke obodo Quayo taa
Na mpaghara obodo ahụ ị ga-ahụ nnukwu square, ụlọ isi, ụlọ pyramidal, ebe fọdụrụ nke ụlọ obibi nke osisi vine, jikọtara ọnụ ma kpuchie ya na ụrọ ụrọ, na ọtụtụ ụlọ ahịa dị n'okpuru ala. Ụlọ ndị ahụ na-ele anya oge ochie ma ọ bụghị dị ka mkpọmkpọ ebe nke obodo ndị ọzọ Mayan, ma enwere mmasị na ndị nwere mmasị n'akụkọ ihe mere eme nke Mayan nke oge oge ochie. Ọtụtụ ụlọ echebewo agha na ọkụ, onye ọ bụla nwere ike ichetụ n'echiche ụdị ndụ siri ike nke a na-etinye n'ime akụkụ ndị a n'oge ochie.
Kedu esi enweta ebe ahụ?
Mmiri nke Quayo dị kilomita 5 n'ebe ọdịda anyanwụ nke Orange Walk, na okporo ụzọ Yo-Creek dị ihe dị ka kilomita 150 n'ebe ugwu nke isi obodo Belize. Ebe ọ bụ na mkpọmkpọ ebe nọ na nzuzo, na nso ụlọ nkwakọba ihe na Caribbean rọm, ndị njem nleta ga-achọ inweta ikikere site n'aka ndị nwe ụlọ ahụ. Ọ bụrụ na achọrọ, ị nwere ike iji ọrụ nke onye ndu si Oroma Walk.