Nke a bụ n'azụ ọkara nke ọkara nwa. Nne na-eme n'ọdịnihu amarala ọnọdụ ọhụrụ maka ya ma gbasoo mgbanwe ndị na-eme na nwa ebu n'afọ na izu 18. A sị ka e kwuwe, ọ bụ n'oge a ka ị ga-enwe mmetụta nke ndụ n'ime onwe gị maka oge mbụ.
Gịnị na-eme na mmepe nke nwa ebu n'afọ na izu 18?
Nne ahụ nwere mmepe ahụ nke ụbụrụ na ụbụrụ na-ahụ anya, o nwere ike ịmata ọdịiche dị n'etiti ọkụ na-egbuke egbuke na ụda olu na-abịa site n'èzí. Nwa ebu n'afọ na izu iri na asatọ nke ime ime ruru 14 centimetim n'ogologo ma nwee oke ihe dị ka gram 200. Ọ na-arụsi ọrụ ike, o nwere ọtụtụ ụlọ maka ịkụ ụkwụ, na-agbanye ogwe aka na ụkwụ ya, igwu mmiri ma tụgharịa. Nke a na-eme ka eziokwu ahụ doo anya na nwa ebu n'afọ na 17-18 izu ugbua enwewo akụkụ aka ya dum na ọbụna mkpịsị aka. Ngwunye nke nwa ọhụrụ nwere ike iguzogide ọrịa na nje, dịka ahụ ya malitere ịmepụta interferon na immunoglobulin.
Nkwalite nke nwa ebu n'afọ na izu 18 dị ntakịrị ngwa ngwa, nke bụ n'ihi ọrụ ịba ụba na-arịwanye elu. Ma, n'ezie, ajụjụ banyere ihe okike "puzozhitel", enwere ike ikpebi ugbu a, ebe ọ bụ na ụlọ nke ụmụ ahụ agwụla ha.
Ndien nso itịbe inọ n̄wan emi odude?
Ọnụ afọ nke izu iri asatọ na asatọ gosipụtara ọnọdụ nke "na-adọrọ adọrọ" nke nwanyị ahụ ma na-akwalite mmezigharị zuru ezu nke uwe akwa. Akara site na mmalite gestation mụbara site na nkezi 4-6 n'arọ, ụfọdụ akpụkpọ anụ, ọdịdị nke colostrum na ndị ime ime na ihe ndị ọzọ yiri mgbaàmà ga-ekwe omume.
Ogo nke akpanwa na izu nke iri na asatọ na-aga n'ihu na-eto eto nke ọma, n'ihi na nwatakịrị chọrọ ohere ka ukwuu maka mmepe ya. Nke a nwere ike ime ka nwanyị ahụ nwee nsogbu, ma mee ka ihe mgbakwasị ọzọ dịrị na azụ ahụ na akwara.
Otú ọ dị, nsogbu niile a na-adịru nwa oge na-ada ada na eziokwu ahụ bụ na mama na-egosipụta akpa mmegharị nke nwa ebu n'afọ na izu iri na asatọ, bụ nke dị na mbụ bụ ihe na-adịghị ahụkebe ma ọ bụ na-adịkarị, ma na-eji nwayọọ nwayọọ na-amụba ma na-abanyekwu.
N'ọbịakwute ọzọ na nleta ụmụ nwanyị, ọnọdụ nke nwa ebu n'afọ na-ekpebisi ike na izu 18, nke bụ nkwenye nke usoro ọmụmụ dị mma. Ọ bụrụ na e nwere ihe egwu nke ime ọpụpụ ma ọ bụ ịmụ nwa oge, a ga-atụ aro otu nwanyị maka nkwado ma ọ bụ nrube isi n'iwu ụfọdụ. Atụla egwu ma ọ bụrụ na e nwere ọkwa pelvic nke nwa ebu n'afọ na izu 18. N'ihi eziokwu ahụ bụ na a ka nwere oge buru ibu tutu a mụọ ya, nwatakịrị ahụ nwere ike ịgbanwe ebe ọ nọ "nkwụsị" na ihe niile ga-alaghachi na nkịtị. E nwekwara ihe omume ụfọdụ nke nwere ike inye aka ịgbanwe ọnọdụ nke nwa ebu n'afọ na izu 18.