Ruo ọtụtụ narị afọ, ndị nna nna anyị enweghị ike ịkọ ihe nwa ha ga-adị. Anyị na gị nọ n'oge, n'ihi na ọganihu nke sayensị, ọ naghị esiri ike ịmara n'ọdịnihu ụdị okike, agba nke ntutu na anya, ịkọ ọrịa na ihe ndị ọzọ nke nwa ọhụrụ. Ọ ga-ekwe omume ma mara ụdị ọbara nke nwa ahụ.
N'afọ 1901, dọkịta Austrian, chemist, immunologist, ọkachamara ọrịa ọrịa Karl Landsteiner (1868-1943) gosipụtara ịdị adị nke ìgwè anọ. N'ịchọpụta ọdịdị nke erythrocytes, ọ chọpụtara ụdị ihe antigens pụrụ iche nke ụdị abụọ (edemede), nke a kpọrọ A na B. Ọ pụtara na n'ime ọbara ndị dị iche iche ndị antigens ndị a dị iche iche: otu onye nwere antigens naanị na mpaghara A, nke ọzọ nwere nanị B , nke ato - akwukwo nke ato, nke anọ - ha abughi (nkpuru ọbara uhie nke ndị ọkà mmụta sayensị dị otú a kpọrọ dị ka 0). N'ihi ya, a na-ahọpụta ìgwè anọ dị iche iche ọbara, a na-akpọkwa usoro usoro nke ọbara aha ya AB0 (gụọ "a-be-nol"):
- M (0) - na-enweghị antigens A na B;
- II (A) - antigens A;
- III (AB) - antigens B;
- IV (AB) - antigens A na B.
A na-eji usoro ihe a eme ihe taa, na nchọpụta nke ndị ọkà mmụta sayensị na-ejikọta ọbara ọbara (ụfọdụ mkpụrụ ndụ ọbara uhie na-ejikọta ya na ọbara ọbara ọbara na-agbagharị, na ndị ọzọ - enweghị) kwere ka ha mee usoro dị mma, dịka mmịnye ọbara.
Kedu ka m si mara ụdị ọbara nwa ahụ?
Ndị ọkà mmụta sayensị na-emepụta ihe na-egosi na otu iwu na - achịkwa ọbara na àgwà ndị ọzọ - iwu nke Mendel (aha ya bụ Gregor Mendel (1822-1884), bụ onye nọ n'etiti XIX mere iwu nke nketa). N'ihi ihe ndị a chọpụtara, ọ ga-ekwe omume ịkọọ ụdị ọbara nke nwa ahụ ketara. Dịka iwu nke Mendel si kwuo, ọ bụla nwatakịrị dị iche iche nwere ike ịchọta ọbara site na nwatakịrị nwere ike ịme ya n'ụdị okpokoro:
Site na tebụl n'elu, o doro anya na ọ gaghị ekwe omume ịchọta oke zuru oke, onye ọbara nke nwa ahụ ketara. Otú ọ dị, anyị nwere ike iji obi ike na-ekwurịta banyere ụdị ọbara ndị nwatakịrị ekwesịghị inwe nne na nna. E wezụga iwu ndị ahụ bụ ihe a na-akpọ "Bombay phenomenon". Ọ dị oke ụkọ (karịsịa na ndị India) enwere ọnọdụ ebe onye nwere mkpụrụ ndụ ihe nketa nwere antigens A na B, ma ya onwe ya enweghị ọbara n'ọbara ya. N'okwu a, ọ gaghị ekwe omume ịchọpụta ọbara nke nwatakịrị a na-amụbeghị amụ.
Ọbara na Rh ihe kpatara nne na nwa
Mgbe e nyere nwa gị otu ule ọbara, a na-edepụta ya dịka "M (0) Rh-", ma ọ bụ "III (B) Rh +", ebe Rh bụ ihe Rh.
Ihe Rh bụ lipoprotein, nke dị na ọbara ọbara uhie na 85% nke ndị mmadụ (ha na-ele Rh nti). Ya mere, pasent 15 nke ndị mmadụ nwere ọbara Rh na-adịghị mma. Ihe ndi Rh ketara dika ndi otu iwu nke Mendel. N'ịmara ha, ọ dị mfe nghọta na nwatakịrị nwere ọbara Rh na-adịghị mma nwere ike ịpụta na ndị nne na nna Rh.
Ọ dị ize ndụ maka nwatakịrị ahụ dị ka Rh-conflict. O nwere ike ime ma, ọ bụrụ na, n'ihi ihe ụfọdụ, mkpụrụ ọbara ọbara Rh-positive nke nwa ebu n'afọ na-abanye n'ahụ nke nne Rh-na-adịghị mma. Ahụ nne na-amalite ịmịnye nje, nke, ịbanye n'ime ọbara nwa ahụ, na - akpata ọrịa hemolytic nke nwa ebu n'afọ. Ụmụ nwanyị nwere mmuta nke na-arịa ọrịa ọbara na-etinye n'ụlọ ọgwụ ruo mgbe a mụrụ ha.
Umu ogwu na umuaka na-adighi ike, ma ha nwere ike ghara ikwe nkwekorita: tumadi mgbe nwa ebu n'afọ bu ndi mmadu; nakwa mgbe ọ bụla n'ime ìgwè m ma ọ bụ III na ìgwè na nwa ebu n'afọ II; na nne M ma ọ bụ II na nwa ebu n'afọ III. Enwere ike inwe ụdị nkwekọ dị otú ahụ ma ọ bụrụ na nne na nna nwere ụdị ọbara. E wezụga bụ ụdị ọbara mbụ nke nna.